BIỆN PHÁP PHÒNG TRỊ BỆNH VÀNG DA – VÀNG KỲ Ở CÁ TRA NUÔI CÔNG NGHIỆP
I. THỜI ĐIỂM XUẤT HIỆN BỆNH
- Bệnh thường xuất hiện lúc bắt đầu mùa mưa khoảng tháng 6 đến tháng 7 nhưng rộ nhất là cuối mùa nước đổ.
- Xuất hiện ở mọi giai đoạn cá, thường thấy xuất hiện nhiều từ cá 350g trở lên.
II. NGUYÊN NHÂN
- Phần lớn bệnh xuất hiện là do con giống khi ương nuôi đã dùng quá nhiều kháng sinh gây ảnh hưởng lớn đến hệ thống gan mật.
- Trong quá trình nuôi không áp dụng xổ giun sán định kỳ giun sán tạo kén ở gan & cuống mật gây tắc mật.
Môi trường nước ao nuôi dơ, ô nhiễm hữu cơ nhiều, tảo lam phát triển dày đặc thịt cá chuyển màu vàng và có mùi rong bùn. - Thường xuất hiện sau quá trình điều trị cá bị bệnh xuất huyết gan thận mủ trắng gan trắng mang vàng da vàng kỳ. Trong quá trình điều trị bệnh đã dùng quá nhiều kháng sinh và hóa chất độc.
Một số hình ảnh tham khảo
III. DẤU HIỆU BỆNH LÝ
1. Dấu hiệu bên ngoài
- Cá bơi lội lờ đờ, không định hướng, nổi đầu trên mặt nước, giảm ăn. Cá tiết nhiều nhớt, mang cá bị tưa, tơ mang nhợt nhạt, cá bị khó hô hấp. Tình trạng nặng cá sẽ tập trung ở mép ao hoặc gần cống cấp nước và bất động ở khu vực này.
- Bên ngoài các vây có dấu hiệu xuất huyết, nhất là vây chẵn. Trên mắt có một quầng trắng hoặc vàng nhạt viền xung quanh, trên đỉnh đầu sưng nhẹ. Nếu cá có dấu hiệu xuất huyết vây thì rất khó điều trị và thời gian điều trị kéo dài.
- Màu sắc cá nhợt nhạt, vàng da vàng kỳ.
2. Dấu hiệu bên trong
- Nội tạng có dịch màu vàng, gan cá bị hoại tử (gan bở - nhũng). Những con cá xuất huyết bên ngoài vây chẵn thì nội tạng có dịch màu trắng đục, hôi nội tạng bị hoại tử.
- Máu cá có màu nhợt nhạt, hơi pha vàng.
- Gan chai cứng, màu hơi ngả vàng, gan có thể xuất hiện chai cứng một phần.
- Cuống mật sưng to kèm nhiều khối u màu trắng gây tắc mật, bên trong các khối u này có thể có giun và kén của giun. Túi mật phình to, mật màu xanh đậm, dịch mật lợn cợn.
- Lá lách & thận bầm.
- Thịt cá có màu vàng từ nhạt đến đậm.
- Đường tiêu hóa có dịch vàng, hôi từ dạ dày đến ruột.
IV. HẬU QUẢ: tốc độ lan truyền bệnh rất nhanh, nếu không phát hiện và điều trị kịp thời sẽ dẫn đến:
- Tỷ lệ hao hụt có thể lên đến 50%.
- Thời gian trị liệu kéo dài từ 20 ngày đến 3 tháng tùy theo tình trạng của đàn cá.
- Giảm chất lượng thịt fillet, hệ số FCR tăng cao.
- Tăng chi phí đầu tư cho 1 kg cá.
- Thời gian nuôi kéo dài.
V. PHÒNG BỆNH
Áp dụng Quy trình nuôi công ty Hương Giang từ khâu xử lý môi trường nước - chuẩn bị thả cá giống - xử lý định kỳ trong quá trình nuôi để đảm bảo chất lượng nước. Đồng thời, áp dụng chế độ dinh dưỡng và xổ giun sán định kỳ để tăng sức khỏe cho cá, giúp cá sinh trưởng và phát triển nhanh, rút ngắn thời gian nuôi, giảm hệ số FCR và giảm chi phí đầu tư cho 1 kg cá thành phẩm.
VI. TRỊ BỆNH
1. Yêu cầu:
- Tuyệt đối không dùng kháng sinh trong và sau quá trình điều trị.
- Không hút bùn trong quá trình điều trị.
- Trước khi tiến hành điều trị nên hỏi thăm tiền sử bệnh của ao cá để đánh giá tình hình bệnh của đàn để quyết định việc giảm mồi hoặc cắt mồi cũng như thời gian cắt mồi.
Điều kiện |
|
Cắt mồi (trong 2 ngày) |
Giảm mồi |
- Có dịch vàng trong xoang bụng - Gan xơ, nội tạng bị hoại tử |
- Có giun sán trong cuống mật |
2. Xử lý môi trường nước: Áp dụng ngay khi phát hiện cá bệnh và tiến hành giảm mồi/cắt mồi
Ngày thứ |
Sản phẩm |
Liều dùng cho 1.000 m3 |
Thời điểm sử dụng |
1 |
XC 90 hoặc HG 99 |
300 – 500 g |
9-10 giờ sáng |
2 & 3 |
D Flow |
2 L |
Buổi sáng |
|
Bio Tuff hoặc Do Tuff |
5 kg |
Buổi tối |
4 |
Thay nước 20-30% |
||
|
XC 90 hoặc HG 99 |
300 – 500 g |
Sau khi thay nước xong |
5,6,7 |
D Flow |
2 L |
Buổi sáng |
|
Bio Art |
50 g |
Buổi tối |
Tùy theo mức độ giảm bệnh mà tiếp tục tiến hành xử nước theo quy trình nêu trên |
3. Trộn thuốc – chất dinh dưỡng bổ sung: theo bảng sau nên cho cá ăn với lượng thức ăn khoảng 1% trọng lượng đàn cá.
Sản phẩm |
Liều dùng cho 20 tấn cá |
|
Santax T |
1,5 kg |
|
Phytophyt |
1,5 kg |
|
Bộ 03 thảo dược thay kháng sinh |
Bravo |
1,0 kg |
Energeo |
1,5 kg |
|
Protophyt |
1,0 kg |
|
Oxynat 3D |
1,0 kg |
|
Sedaqua |
||
Combax |
0,6 kg |
|
Doxalase |
0,8 L |
|
Vannatop |
||
Ricoden |
LƯU Ý:
- Trộn cho cá ăn Santax T liên tục trong 7 ngày. Sau đó, định kỳ 7-10 ngày/lần cho cá ăn thức ăn có trộn Santax T liên tục trong 3 ngày.
- Trộn thuốc cho cá ăn sau khi hết thời gian cắt mồi.
- Trường hợp giảm mồi thì bắt đầu trộn thuốc với thức ăn cùng ngày với xử lý môi trường nước.
- Cho cá ăn 1 lần/ngày với thức ăn có tẩm các sản phẩm này liên tục cho tới khi toàn bộ đàn cá hết bệnh. Sau đó, cho cá ăn thêm 02 ngày thức ăn có trộn các sản phẩm trên để chắc chắn toàn bộ đàn cá hết bệnh rồi mới chuyển sang chế độ dinh dưỡng định kỳ.
- Hòa tất cả các sản phẩm trong lượng nước vừa đủ với lượng thức ăn. Phun và đảo đều với thức ăn. Để thức ăn ráo trong 15 - 20 phút rồi cho cá ăn.